Voor het eerst sinds haar aantreden in Oost-Oekraïne heeft de waarnemersmissie van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) met videobeelden vastgesteld dat de separatisten in Oost-Oekraïne vanuit Rusland van materieel worden voorzien. De goederen uit Rusland zijn bestemd voor de afgescheiden volksrepublieken Donetsk (DNR) en Loegansk (LNR) in de Donbas. Volgens de OVSE bevinden zich ook weer zware wapens op plaatsen waar dat volgens de Minsk-akkoorden niet zou mogen.

Videobeelden OVSE

Eerst meldde de OVSE dat haar Donbas-missie met behulp van minidrones had waargenomen hoe op 7 augustus twee konvooien van acht respectievelijk zes vrachtwagens Oekraïne en Rusland vrijelijk de Volksrepubliek Donetsk in- en uitreden. Volgens de observaties van de OVSE-missie reden acht wit gecamoufleerde vrachtwagens via Tsjistjakov, een dorpje ten oosten van Donetsk in de gemeente Torez waar in juli 2014 de MH17 werd neergehaald, via landweggetjes en karrensporen binnendoor terug naar de grens met Rusland. Uit omgekeerde richting trok een vergelijkbaar konvooi van zes vrachtwagens uit Rusland Oekraïne binnen. Beide konvooien ontvingen onderweg instructies en passeerden elkaar in de buurt van de grens. Die grens ten zuidoosten van Donetsk wordt niet gecontroleerd door de Oekraïense regering, maar alleen door separatisten en Russische grenstroepen. De missie verspreidde als bewijs een video, die ze met de kleine onbemande vliegtuigjes had kunnen maken.

Korte tijd later berichtte de OVSE dat de waarnemers een week eerder elektronische wapens hadden gevonden in Tsjornoechine nabij Debaltseve in de Volksrepubliek Loegansk, een gebied dat eveneens niet door de Oekraïense regering worden gecontroleerd. Ook dat is een primeur voor de OVSE. Tot nu toe maakten alleen journalisten en Oekraïense diensten melding van de aanwezigheid. De onpartijdige OVSE had in haar nu vier jaar durende missie in de Donbas dit soort wapens tot nu toe niet in de oorlogszone aangetroffen. Volgens de missie ging het om wapensystemen die bedoeld zijn om communicatie- en satellietsystemen te verstoren en drones uit de lucht te halen. Ook drones van de OVSE worden met regelmaat uit de lucht geschoten en de OVSE heeft maar zeer beperkt toegang tot een grensstrook van 400 km lang tussen Rusland en Oost-Oekraïne die de facto onder controle staat van Rusland en de opstandelingen.

Binnen de gedemilitairseerde zones waar zich volgens de Minsk-akkoorden geen zwaar wapentuig meer zou mogen bevinden, werden in de Donbas met behulp van drones op verschillende plekken toch weer ongeoorloofde zware wapens gesignaleerd: in totaal zestien raketsystemen-Grad, veertien houwitsers en luchtafweergeschut-Strela.

Volgens Kurt Volker, de speciale Amerikaanse gezant voor Oekraïne, is Rusland er op uit het gewapende conflict in de Donbas te ‘rekken’ en probeert het daarom de werkzaamheden van de OVSE te belemmeren. De Russische regering draaide daarop de redenering om. De oorlog zou vanzelf ophouden als de Verenigde Staten zich er niet meer in zouden mengen, aldus senator Sergej Tsekov, lid van de buitenlandcommissie van de Federatieraad.

Tweede Kamerlid Han ten Broeke (VVD) heeft de Nederlandse regering schriftelijk vragen gesteld. De parlementariër wil weten of het kabinet de waarnemingen van de OVSE kan bevestigen en wat het vindt van de conclusie die Volker heeft getrokken.

Lees hier een eerder interview met Alexander Hug, leider van de OVSE-missie in Oost-Oekraïne.