Eind volgende week valt in Brussel de beslissing of Oekraïne de status van kandidaat-lid van de Europese Unie wordt verleend. In een open brief wenden  meer dan 200 Oekraïense ngo's en onderzoeksinstellingen zich tot de Europese burgers om hun zaak te bepleiten. Tijdens een verrassingsbezoek aan Kyiv zei Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, dat de EU die stap waarschijnlijk wel zal zetten. Nederland ligt vooralsnog dwars. 

Eindexaminanda van gebombardeerde school 134 in Charkiv (foto twitter)

Open brief van meer dan 200 Oekraïense denktanks en maatschappelijke organisaties 

Over drie weken zal de Europese Raad overwegen om Oekraïne de status van kandidaat-lidstaat te verlenen. Velen in de EU onderschatten het belang van deze stap.

Degenen die het uitstel ervan promoten, zijn goed gehoord; dit zal echter zowel Oekraïne als de EU zelf schaden. We leggen uit waarom uitstel de naoorlogse hervormingen in Oekraïne zal vertragen; de democratie in andere landen, waaronder de Westelijke Balkan, zal ondermijnen; de last van de EU-begroting zal vergroten en zal leiden tot nieuwe instabiliteit in Europa.

Er is een manier om dit alles te vermijden, een krachtig momentum voor hervormingen te creëren en nieuwe kansen voor de EU te creëren. Wij, vertegenwoordigers van Oekraïense denktanks en andere maatschappelijke organisaties, stellen een veilige aanpak voor die de zorgen van de EU wegneemt en het mogelijk maakt het schadelijke idee van een tussenstatus voor Oekraïne te laten varen, zoals de status van 'potentiële kandidaat'.

Benadrukt moet worden dat het EU-lidmaatschap van Oekraïne op dit moment niet op de agenda staat. Er is nog een lange weg te gaan. Oekraïne moet het Unie-acquis [het stelsel van alle verplichte Europese verdragen en wetten - red.] implementeren en op alle gebieden hervormen, van de industriële productie tot de rechtsstaat of digitale veiligheid. Oekraïne respecteert de procedure en realiseert zich dat het geen EU-lid zal worden zonder ingrijpende hervormingen die niet minder belangrijk zijn dan de toetreding zelf.

Wat wel op de agenda staat is de status van kandidaat-lidstaat en Oekraïne voldoet al aan de criteria daarvoor.

Bijna alle landen die het lidmaatschap aanvroegen na 1993, toen de Criteria van Kopenhagen van kracht werden, voldeden daar minder aan op de datum van hun aanvraag dan het huidige Oekraïne. Geen enkel Balkanland met de status van kandidaat-lidstaat was bij de overweging van hun kandidatuur zo goed afgestemd op de EU-normen. Kyiv implementeert de Associatieovereenkomst al meer dan zeven jaar en is de facto op veel gebieden geïntegreerd in de EU, van energie tot buitenlands beleid.

In de jaarverslagen van de EU wordt erkend dat Oekraïne 'vooruitgang heeft geboekt op het hervormingspad'. In mei 2022 riepen talrijke denktanks de EU op om Oekraïne kandidaat te stellen, gezien de resultaten in de uitvoering van de Associatieovereenkomst, anti-corruptiemaatregelen, energie, en in het algemeen hervormingen. Meer dan 90% van de Oekraïners steunt de beweging van Oekraïne in de richting van EU-lidmaatschap.

Op 11 juni bracht Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een verrassingsbezoek aan president Zelenski (screenshot)

Gezien het bovenstaande zal een mogelijk besluit van de Europese Raad om Oekraïne niet als kandidaat te erkennen, zelfs als het wordt verhuld door een overgangsstatus, een duidelijk signaal afgeven aan de Oekraïense samenleving: de EU beschouwt haar niet als 'lid van de Europese familie', in weerwil van verklaringen en meningen van EU-burgers die volgens de Eurobarometer het toekomstige lidmaatschap van Oekraïne in grote meerderheid steunen.

Deze onrechtvaardige stap zal het kamp der eurosceptici in Oekraïne en degenen die gevestigde belangen hebben en zich verzetten tegen structurele hervormingen versterken. Het zal de hervormers in de regering, het parlement en de samenleving verzwakken.

Deze stap zal ook pro-Europese groepen treffen in landen waarover nog geen beslissing is genomen, bijvoorbeeld enkele in de Westelijke Balkan. Het is moeilijk te geloven in toekomstig lidmaatschap als de EU zelfs de kandidaat-status voor Oekraïne blokkeert, hoewel het duidelijk aan de criteria voldoet. De eurosceptici in Belgrado, Sarajevo of Skopje krijgen de wind in de zeilen, om nog maar te zwijgen van de geopolitieke droom van velen in de EU, namelijk de toekomstige democratisering van Rusland.

Het zal ook de efficiëntie belemmeren van de besteding van de EU-middelen die zijn toegewezen voor de wederopbouw van Oekraïne na de oorlog. De status van kandidaat is een groen licht voor Europese investeerders die de last op de EU-begroting zullen verminderen en zowel de Oekraïense als de Europese economie zullen stimuleren.

De besluiteloosheid van de EU zal het meest cruciale doel van het agressieve Rusland in de kaart spelen: wantrouwen zaaien in het Westen, de democratisering van de regio vertragen en haar consolideren in een zone van instabiliteit.

We zijn ons ervan bewust dat verschillende EU-hoofdsteden bezorgd zijn dat Kyiv, na toekenning van de status van kandidaat-lid, verdere onvoorwaardelijke integratie zal eisen en de honger naar hervormingen zal verliezen. De beste manier om deze zorg weg te nemen is door voorwaarden te stellen voor het starten van toetredingsonderhandelingen, dat wil zeggen de volgende technische stap na de kandidatuur.

Oekraïne heeft eerder een soortgelijke ervaring gehad. In 2010, na de goedkeuring van de visumversoepeling, heeft de EU Oekraïne een ambitieus actieplan voor visumliberalisering aangeboden. Na de Waardigheidsrevolutie voerde Oekraïne dit plan uit door hervormingen door te voeren die onmogelijk leken. Sinds 2017 hebben Oekraïners een visumvrij regime, wat voor beide partijen, Oekraïne en de EU, voordelig is gebleken.

Roeslan Stefantsjoek, voorzitter van het Oekraïense parlement, bepleit de Oekraïense status bij het Europees Parlement

We roepen de EU op om deze weg in te slaan en ambitieuze eisen te stellen aan gevoelige hervormingen, waaronder die van Justitie en corruptiebestrijding. Het Oekraïense maatschappelijk middenveld zal uw partner zijn bij het ontwikkelen van dit plan en het bevorderen van hervormingen.

Maar een voorwaarde voor succes is dat de vereisten op tijd komen en eerlijk zijn.

De status van kandidaat-lid met ambitieuze eisen voor verdere toetreding zal een krachtig instrument vormen voor de hervorming van Oekraïne, zal helpen om te voorkomen dat politici en de samenleving aan wanhoop ten prooi vallen, en zal het gezag van de Europese Unie in de wereld versterken.

 

Deze oproep is ondertekend door de Oekraïense partners van het EU-Oekraïne platform voor het maatschappelijk middenveld (orgaan voor uitvoering van de Associatieovereenkomst met de EU); Reanimatiepakket van de hervormingscoalitie (publieke vereniging van 26 op hervormingen gerichte ngo's) en meer dan 200 ngo's, die aandringen op Europese hervormingen: denktanks, vakbonden, liefdadigheidsinstellingen en verenigingen.

1          Ukrainian Side of the EU-Ukraine Civil Society Platform

2          Reanimation Package of Reforms Coalition (Public Association of 26 Ukrainian NGOs)

3          NGO European Pravda

4          NGO New Europe Center

5          International Renaissance Foundation

6          Foreign Policy Council “Ukrainian Prism”

7          Agency for Legislative Initiatives

8          Centre for Economic Strategy

9          NGO DEJURE Foundation

10        Federation of Trade Unions of Ukraine

11        Ukrainian Chamber of Commerce and Industry

12        DIXI GROUP NGO

13        Institute for Economic Research and Policy Consulting

14        Ukrainian Centre for European Policy

15        Ukrainian School of Political Studies

16        Resource and Analysis Center “Society and Environment”

17        Centre for Policy and Legal Reform

18        Ukraine Crisis Media Center

19        Internews Ukraine

20        Democratic Initiatives Foundation

21        Ukrainian Center for Independent Political Research

22        School for Policy Analysis at the University of Kyiv Mohyla Academy

23        Ukrainian Institute for International Politics

24        National platform of resilience and cohesion

25        Anti-Corruption Action Center

26        Ukrainian Agribusiness Club Association

27        Ukrainian Evaluation Association

28        NGO Agency of European Innovations

29        NGO Europe without Barriers

30        IAC Civic Space

31        Razumkov Centre

32        Lion Society

33        iNGO European Media Platform

34        Civil Network OPORA

35        Center for Global Studies

36        Strategy XXI

37        Centre UA

38        Center for International Security and Euro-Atlantic Integration

39        Transatlantic Dialogue Center

40        NGO "National Interests Advocacy Network ANTS"

41        Center for Civil Liberties

42        NGO "CHESNO movement"

43        NGO Independent Defense Anticorruption Commission

44        The Institute for Central European Strategy

45        Detector media NGO

46        NGO Information Security

47        Anti-Corruption Research and Education Centre

48        Association Energy Efficient Cities of Ukraine

49        Centre of Defence Strategies

50        ICO Environment - People - Law

51        Research Agency for Development and Analysis RADA

52        Public Diplomacy Platform (Kharkiv)

53        Cedos think tank

54        NGO "Centre for International Security"

55        NGO "Center for applied research"

56        NGO “Central European Institute”

57        NGO Institute of Mass Information

58        Institute of Analysis and Advocacy

59        Center for Social Research of Sumy State Univercity

60        Institute of legislative ideas

61        Carpathian Institute of Analytics, FrankoLytics

62        NGO StateWatch

63        NGO “European Movement Ukraine”

64        NGO "Data Journalism Agency"

65        NGO “New Solutions Center”

66        NGO "Promotion of Intercultural Cooperation"

67        National Ecological Center of Ukraine, NGO

68        NGO Volunteers of Transcarpathia

69        NGO Civic Holding “Group of Influence”

70        NGO Institute of Public Strategies

71        Youth organization "STAN"

72        Human Rights Center "Tree of Life"

73        All-Ukrainian NGO "Women Consortium of Ukraine"

74        Association of Ukrainian Civic Initiatives

75        Institute of Applied Humanitarian Research NGO

76        NGO European choice

77        Center for Social and Economic Research - CASE Ukraine

78        Center for Army, Conversion and Disarmament Studies

79        Odessa Regional Organization of All-Ukrainian civic organization “Committee of Voters of Ukraine”

80        VoxUkraine NGO

81        Strategic and Security Studies Group

82        NGO ‘Access Point’

83        Interdisciplinary analytical center on socioeconomic well-being and mental health, Taras Shevchenko National University of Kyiv

84        Press-club for reforms, Kropyvnytskyi

85        Anti-corruption Headquarter

86        International Charity Partnership for Every Child

87        Non-governmental organization «Terytoriya Uspikhy»

88        NGO Center for Strategic Studies

89        NGO «All-Ukrainian Democratic action»

90        Charitable organization “The Black Sea institute of strategic studies”

91        NGO “Center for Public Diplomacy”

92        Ukrainian Foundation for Security Studies

93        NGO Stanislav Dnistrianskyi Centre for Law and Politics

94        NGO Bureau social & political developments

95        NGO COUNCIL OF WOMEN’S INITIATIVES

96        NGO "Institute for Political and Socio-Economic Research"

97        NGO “Effective communications”

98        NGO “Anti-Corruption Headquarters”

99        Charity Foundation of Hola Prystan Community "Saint Olga"

100      NGO «All-Ukrainian Democratic action»

101      NGO STEzhKA

102      NGO "Mykolaiv City Development Fund" (FDM)

103      NGO «European dialogue»

104      Bukovinian center for election technology

105      Local  Economic Development Agency of Yavoriv district

106      NGO Fulcrum UA

107      NGO "League of Professional Women"

108      ICO Information Center “Green Dossier”

109      Sumy youth organization "Lyceum"

110      NGO MINZMIN

111      NGO “Central Ukrainian volunteer organization”

112      NGO "Kharkiv anticorruption center"

113      NGO Ecoclub

114      Young Agents of Change

115      AEGEE-Kyiv / European Students Forum – Association of General States of Europe – Kyiv

116      Public Union «Ukrainian Association for Excellence and Quality»

117      NGO “Advocacy Center “LIFE”

118      NGO Ekoltava

119      Trade union of workers of agroindustrial complex of Ukraine

120      The Club of Economists NGO

121      Center for public monitoring and research

122      Donetsk Regional NGO “People’s control”

123      Radio Electronics & Mechanical Engineering Workers' Trade Union of Ukraine

124      Civic organization “Transparency International Ukraine”

125      NGO Tom14 (Bihus.info)

126      Cherkasy Regional Development Agency

127      Quadrivium, NGO

128      NGO Agro environmental certification of Kyiv region

129      NGO Ecogvalt

130      NGO "Expert Center for Human Rights"

131      NGO "Women's Anti-Corruption Movement"

132      NGO «Center of Investigative Reporting «The Power of Truth»

133      Institute of Professional Qualifications

134      NGO Center for Problems Civil Society Studies

135      All-Ukrainian NGO "Association for Community Self-Organization Assistance"

136      Association for Transport, Freight Forwarding and Logistics Organizations in Ukraine «Ukrzovnishtrans».

137      The Trade Union of Machinebuilders and Instrumentmakers of Ukraine

138      PU "Stop Poisoning Kriviy Rih"

139      NGO Public Service of Ukraine;

140      Non-governmental organisation "Flora"

141      NGO "Council of Young Scientists", Sumy

142      Lifelong Learning Center, Sumy

143      Association of Project Managers of Ukraine

144      NGO VAIBIT

145      Federation of Trade Union of SME Workers of Ukraine

146      Non-governmental Organization Center of Social Security and Regional Initiatives

147      Ukrainian Trade Union of Workers in Tourism, Spa areas and Hotel Industry

148      National Trade Union Alliance

149      Centre for Regional Studies

150      Rewilding Ukraine

151      Institute for Euro-Atlantic Cooperation

152      The New Country civic platform

153      CSO "Polissya Foundation for International and Regional Studies"

154      Centre for Democracy and Rule of Law

155      NGO Open University of Maidan

156      SaveDnipro NGO

157      Coalition for Culture

158      Museum of Contemporary Art NGO

159      “Open Society” Foundation

160      Artistic Council Dialogue

161      Center for reforms and local development

162      Institute of Professional Qualifications

163      NGO 'Book Space International Book Festival'

164      NGO Lviv mediation center

165      National Union of Theatre Artists of Ukraine

166      Black Sea branch of Ukrainian Environmental  Academy of Science

167      NGO Center of Social Partnership, Negotiations and Mediation “Domovsya Pro”

168      Ukrainian Catholic University

169      NGO Ecological club "Kray"

170      Ukrainian Federation of Employers in Tourism Sphere

171      All-Ukrainian Nongovernmental Organization  Brotherhood of Ukrainian Beekeepers

172      NGO “Ukrainian Odoo Association”

173      SI “Institute of Regional Research named after M.I. Dolishniy of NAS of Ukraine”

174      NGO Civil Control Platform

175      Ukrainian Association of  Investment Business

176      Zaporizhzhia Agrarian  Chamber

177      Assembly of Agrarian  Chambers of Ukraine

178      Lviv Agrarian Chamber

179      Analytical Сenter  "Bureau of Economic and Social Research"

180      Oil and Gas Industry  Workersꜥ of Ukraine

181      NGO “Green Front”

182      NGO "Kyiv Cyclists' Association"

183      Regional Nonprofit Nongovernmental Organization "Social Partnership Centre"

184      PO Analytical Centre of Agrarian Union of Ukraine

185      Khmilnyk districts NGO «PRAVO»

186      NGO “Euromaidan Press”

187      NGO “Youth Platform”

188      NGO "Resto Guild

189      NGO Agency for Urban Initiatives

190      Ukrainian Capital Markets Association

191      Zero Waste Society

192      NGO Zero Waste Lutsk

193      NGO Zero Waste Mariupol

194      NGO "New Civic Initiative"

195      NGO "Expert Center for Human Rights"

196      Confederation of Free Trade Unions of Ukraine

197      Kharkiv regional NGO "Liberal Club"

198      Sumy Platform of Reforms NGO Coalition

199      NGO “Horizon of changes”

200      NGO ‘’Ukrainian centre of PEN International’’

201      Non-governmental organization “Women’s League”

202      Trade Union of Aircraft and Machine Building Workers of Ukraine

203      NGO Ukrainian Deminers Association

204      Heart of Ukraine Charitable Foundation

205      Trade union of workers of social sphere of Ukraine

206      Charitable Foundation "Future of the Children - Our Common Goal"

207      Ukraine-Europe-World NGO

208      NGO "Ecosphera", Uzhhorod

209      Federation of Trade Unions of Kirovograd region

210      Ukrainian Foreign Policy Association

211      NGO "Pokrovsky District Organization of Persons with Disabilities"

212      Suchasnyy Svit Molodi NGO

213      All-Ukrainian trade union of laborers, entrepreneurs and migrant workers

214      PO Change Communications

215      Construction and Building Materials Industry Workers Union of Ukraine

216      Charitable organization "Interecocentre"

217      NGO "Association of Political Sciences"

218      Institute of Information Security

219      Future Development Agency

220      Trade Union of Education and Science Workers of Ukraine

221      NGO “Euroregion ”Dnister”

222      Trade Union of Public Service Workers of Ukraine

223      All-Ukrainian Association of Organizations for People with Disabilities «The League of the Strong»