Er zijn langzamerhand tal van bewijzen die het aannemelijk maken dat Rusland een van hogerhand gesanctioneerde genocidale oorlog voert tegen Oekraïne. Publiekelijk wordt opgeroepen tot moord en vernietiging van de Oekraïners die als 'Oekronazi's' worden gedemoniseerd. Het doden, martelen en verkrachten van burgers wordt niet bestraft, ja zelfs aangewakkerd. Volgens genocide-expert Ton Zwaan dient Rusland hiervoor onverwijld te worden vervolgd. 

Massagraven in door Oekraïners bevrijd Lyman (foto Radio Liberty)

door Ton Zwaan

De door mensen aangerichte catastrofes van oorlog, burgeroorlog en genocide zijn nauw aan elkaar verwant. Bijna alle gevallen van genocide in de achter ons liggende eeuw hebben plaatsgevonden binnen een grotere context van oorlogvoering. En genocide is niet ten onrechte wel eens gekarakteriseerd als ‘oorlog tegen ongewapende mensen’. Maar oorlog en genocide zijn niet hetzelfde. Bij oorlog en burgeroorlog gaat het om ernstige conflicten tussen twee of meer staten of partijen die elkaar militair georganiseerd en gewapenderhand met grootschalig geweld bestrijden, de destructie en het doden zijn twee- of meerzijdig.

Bij genocidale processen is doorgaans alleen de partij van de daders of vervolgers militair georganiseerd en bewapend en zijn de vervolgden dat niet. Ze zijn nagenoeg weerloos tegenover de macht en het geweld van de vervolgers, de destructie en het doden zijn overwegend eenzijdig. Wie tot de doelwitcategorie van genocide behoren wordt bepaald door het vervolgende politieke regime. En de vervolgden worden niet vervolgd om wie zij individueel zijn of om wat ze denken of doen, maar uitsluitend omdat zij in de ogen van vijandige anderen behoren tot de doelwitcategorie die vernietigd moet worden.

Dit onderscheid tussen oorlog en genocide laat onverlet dat in werkelijkheid genocidale processen onlosmakelijk verweven zijn met het verloop van oorlogen en in hoge mate mede bepaald worden door dat verloop. Om de aandacht te vestigen op die vervlechting van oorlog en genocide kan gedacht worden in termen van genocidale oorlogvoering: beide doen zich in onderlinge samenhang voor. Hieronder wordt beargumenteerd dat de ‘speciale militaire operatie’ die Rusland op 24 februari begonnen is tegen Oekraïne neerkomt op dergelijke genocidale oorlogvoering.

De Genocide Conventie

Raphaël Lemkin, de Poolse jurist die in een studie uit 1944 het begrip ‘genocide’ introduceerde, gaf de nieuwe term twee betekenissen. Enerzijds was het bedoeld als historisch en sociaal-wetenschappelijk begrip dat kon helpen meer systematisch onderzoek te doen naar massale vernietiging van onschuldige mensen door staatsoverheden en politieke regimes. Anderzijds presenteerde hij ‘genocide’ ook als normatief juridisch begrip: dergelijke gevallen van  massamoord op grote schaal zouden in de toekomst beschouwd moeten gaan worden als internationaal strafbare misdrijven.

De ‘speciale militaire operatie’ die Rusland begonnen is tegen Oekraïne komt neer op genocidale oorlogvoering

Voor dat laatste zette hij zich volledig in en in het naoorlogse klimaat lukte het hem samen met een aantal medestanders zijn visie binnen het kader van de net gevormde Verenigde Naties ten dele te realiseren. In 1948 werd het internationale Verdrag inzake de Voorkoming en de Bestraffing van Genocide door de Algemene Vergadering aangenomen. Deze zogeheten Genocide Conventie is intussen onderschreven door 152 staten, waaronder ook Rusland, Belarus en Oekraïne. Weliswaar schiet het verdrag in menig opzicht tekort, maar het bevat een specifieke juridische omschrijving van genocide en een duidelijke strafbaarstelling, waarover dus bijna wereldwijd overeenstemming bestaat.

In het Verdrag (artikel 2) worden onder genocide een of meerdere van de volgende vijf handelingen verstaan: het doden van leden van de groep; het toebrengen van ernstig lichamelijk of geestelijk letsel aan leden van de groep; het opzettelijk aan de groep opleggen van levensvoorwaarden die gericht zijn op haar gehele of gedeeltelijke lichamelijke vernietiging; het nemen van maatregelen, bedoeld om geboorten binnen de groep te voorkomen; en het gewelddadig overbrengen van kinderen van de groep naar een andere groep.

Hoeveel burgerdoden in Marioepol zijn gevallen is onbekend. De stad is systematisch met de grond gelijkgemaakt.

In hoeverre heeft Rusland zich in de afgelopen acht maanden van zijn aanvalsoorlog tegen Oekraïne schuldig gemaakt aan deze vijf handelingen?

Het Russische optreden in Oekraïne

Hoeveel Oekraïense burgers (non-combattanten) tot nu toe door Russisch toedoen zijn gedood – de eerste genocidale handeling uit de Conventie – is niet precies bekend. Mogelijk beschikt de Oekraïense overheid over de meest betrouwbare gegevens, maar daar worden geen mededelingen over gedaan. Volgens een recente telling van de Verenigde Naties zijn ten minste 6.322 burgers gedood, onder wie 397 kinderen, en zijn 9.634 burgers ernstig gewond. Samen dus bijna 16.000 slachtoffers – een aanzienlijk aantal, maar bij de bekendmaking van deze cijfers is direct gesteld dat ‘het werkelijke aantal slachtoffers waarschijnlijk zeer veel hoger ligt’. Andere bestaande schattingen lopen uiteen, maar het is aannemelijk dat inmiddels enkele tienduizenden vrouwen, kinderen en mannen zijn omgebracht en meerdere tienduizenden gewond.

Let wel: het betreft hier niet tijdens oorlogshandelingen gesneuvelde en gewonde Oekraïense militairen, maar gewone burgers uit alle lagen van de bevolking in Oekraïne. In elke oorlog vallen doden en gewonden onder de niet direct bij gevechten betrokken bevolking, vaak aangeduid met de bedrieglijk verontschuldigende term ‘collateral damage’ (bijkomende schade), maar dat is hier amper het geval. Integendeel: vanaf dag één van de oorlog, toen Russische raketten lukraak neerregenden op tal van open steden in Oekraïne, is in de Russische oorlogvoering vrijwel geen onderscheid gemaakt tussen militaire en civiele doelen.

De lijsten met verwoeste huizen in dorpen en stadjes, flatgebouwen in grote steden, winkelcentra, scholen, stations, kerken, kinderspeelplaatsen, parken, bestuursgebouwen, gemeenschapshuizen en culturele centra overal in Oekraïne zijn al erg lang. Onlangs maakte de World Health Organization bekend dat sinds het begin van de oorlog meer dan 600 Russische aanvallen zijn gedaan op gezondheidsvoorzieningen, waaronder klinieken, bejaardenhuizen, verpleeghuizen, algemene ziekenhuizen en enkele kinderziekenhuizen – geen van alle militaire objecten.

De aanvalsgolven met kruisraketten en Iraanse drones op civiele voorzieningen voor elektriciteit, gas, stadsverwarming en drinkwater, die vanaf 10 oktober zijn ingezet, sluiten hier naadloos bij aan: het doel is om vlak voor de winter invalt de alledaagse levensomstandigheden voor zeer vele Oekraïense burgers zo zwaar mogelijk en potentieel levensbedreigend te maken. Dit alles is geen ‘collateral damage’ of een gevolg van wijdverbreide militaire incompetentie aan Russische kant, maar wijst op een systematisch patroon van opzettelijke destructie en doden van Oekraïense burgers onder regie van de hoogste politieke en militaire leiders van de Russische Federatie.

Vernietigd noodhospitaal in Mikolajiv

De oorlogvoering wijst op een systematisch patroon van opzettelijke destructie en doden van Oekraïense burgers onder regie van de hoogste politieke en militaire leiders van Rusland

De meeste burgerdoden tot nu toe zijn gevallen door artilleriebeschietingen, aanvallen met raketten, het schieten met tanks op bewoonde appartementsgebouwen, onder meer in Marioepol, en door luchtbombardementen, maar veel burgers zijn ook omgebracht door Russische troepen in tijdelijk bezette gebieden rond Kyiv en Charkiv en delen van de provincies Loehansk en Donetsk die inmiddels weer zijn heroverd door het Oekraïense leger. ‘Boetsja’ nabij Kyiv kan gelden als het eerste huiveringwekkende voorbeeld van willekeurige moorden en martelingen, verdwijningen, ontvoeringen, verkrachtingen met dodelijke afloop, redeloze verwoesting, roof en plundering.

Intussen zijn daar tientallen plaatsen bijgekomen met primitieve detentiecentra, martelkamers, en omvangrijke massagraven met slachtoffers, zoals bijvoorbeeld in Izjoem en Lyman. Verwacht kan worden dat nog meer plaatsen ontdekt zullen worden naarmate Oekraïense strijdkrachten verder zullen optrekken in bezet gebied. Ook hier geldt dat een systematisch patroon zich aftekent. De genoemde wandaden zijn niet zomaar gepleegd door ontspoorde Russische eenheden met een gebrek aan militaire discipline maar wijzen op gecoördineerd beleid van hogerhand.

Associated Press, Frontline en Situ Research maakten op basis van duizenden videobeelden en documenten deze documentaire over de oorlogsmisdaden in Boetsja 

Hier dient ook de behandeling van Oekraïense krijgsgevangenen te worden genoemd. Hoeveel dat er zijn is niet bekend, schattingen gaan (voor beide kanten) in de richting van omstreeks 10.000. Uit schaarse interviews met enkele uitgewisselde Oekraïense krijgsgevangenen komt naar voren dat onderdak, voeding, hygiënische voorzieningen en medische zorg ernstig tekortschieten, ook zijn er aanwijzingen voor mishandeling en marteling. In het beruchte kamp nabij het dorp Olenivka is met explosieven een massamoord gepleegd op Oekraïense krijgsgevangenen waarbij 53 gevangenen zijn gedood en 75 gewond zijn geraakt. Russische autoriteiten weigeren het Internationale Rode Kruis toegang tot de krijgsgevangenenkampen. Kennelijk hebben zij nogal wat te verbergen.

Toebrengen van ernstig letsel

Uit het bovenstaande blijkt ook al vrij veel bewijs voor de tweede en derde genocidale handeling uit de Conventie: het toebrengen van ernstig lichamelijk of geestelijk letsel en het opleggen van levensvoorwaarden gericht op gehele of gedeeltelijke lichamelijke vernietiging.

Het lijdt geen twijfel dat aan de nabestaande verwanten, vrienden en bekenden van de gedode en gewonde mensen zwaar geestelijk letsel is toegebracht. Zij hebben onherstelbare verliezen geleden. In dit verband moet ook gewezen worden op de enorme vluchtelingenstroom die de Russische aanvalsoorlog doelbewust en opzettelijk heeft veroorzaakt. Miljoenen Oekraïense staatsburgers zijn onder druk van naderend grootschalig oorlogsgeweld gedwongen geweest hun woon- en werkplaatsen op korte termijn te verlaten. Veelal met achterlating van hun huizen en appartementen en het grootste deel van hun privé-bezittingen, om slechts voorzien van het hoognodige te vluchten naar voor velen onbekende bestemmingen. Dergelijke met geweld afgedwongen ontheemding gaat vaak gepaard met het uiteenscheuren van gezinnen, families en andere sociale relaties en brengt bij zeer velen, en misschien vooral bij kinderen en bejaarde mensen, ernstig traumatiserend mentaal letsel teweeg. De continue aanvallen op civiele voorzieningen onderstrepen dat de Russische aanvallers er ook op uit zijn levensvoorwaarden te scheppen die gericht zijn op lichamelijke vernietiging van Oekraïense burgers.

Het overgrote deel van de Oekraïense vluchtelingen is naar het westen van het land uitgeweken of verder gevlucht naar het buitenland, maar ongeveer 1,3 à 1,5 miljoen mensen zijn op eigen initiatief of noodgedwongen naar Russisch bezet gebied vertrokken. Het is aannemelijk dat enkele honderdduizenden van hen Russischgezinden zijn die wilden ontkomen aan het oorlogsterrein, maar honderdduizenden meer zijn volgens de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) Oekraïeners die tegen hun zin gedeporteerd zijn en van wie velen voor kortere of langere tijd vastgehouden worden in zogeheten ‘filtratiekampen’.

De naam is afkomstig van het Russische werkwoord ‘filtrovat’, dat ‘filteren’ of ‘zuiveren’ betekent. Deze kampen, waarvan de OVSE er enkele tientallen heeft gelokaliseerd, worden geleid, bemand en bewaakt door Russische militairen en leden van de geheime dienst FSB. Russische zegslieden hebben als doel van de filtratie ‘het opsporen van Oekraïense nationalisten’ (of ‘nazi’s’) genoemd. Uit interviews met mensen die in de kampen hebben gezeten is gebleken dat de omstandigheden van detentie abominabel zijn, dat er ondervragingen met grove intimidatie, mishandelingen en martelingen plaatsvinden, en dat er ook mensen ‘verdwijnen’.

Vermoorde burgers in Boetsja

Overigens kent Rusland een lange traditie van dit soort kampen: vanaf de Russische burgeroorlog (1917-1921) bediende de Tsjeka, de eerste bolsjewistische geheime dienst, zich veelvuldig van dergelijke centra, waar ook tallozen geëxecuteerd werden. En kort na de Tweede Wereldoorlog, toen 2,7 miljoen krijgsgevangen soldaten van het Rode Leger en Russische dwangarbeiders vanuit Europa gedwongen gerepatrieerd werden naar de Sovjet-Unie, werd omstreeks de helft van hen vanuit filtratiekampen met straffen van vaak 10 of 15 jaar doorgestuurd naar de Goelag.

Verkrachting en 'demographic engineering'

Voor de vierde genocidale handeling – het opleggen van maatregelen bedoeld om geboorten binnen de groep te voorkomen – is tot op heden geen direct bewijs, maar indirect zijn er wel twee verschijnselen die hieraan verwant zijn: verkrachtingen van Oekraïense vrouwen door Russische soldaten en zogeheten ‘demografische manipulatie’ (‘demographic engineering’). De schaal waarop verkrachtingen plaatsvinden is om voor de hand liggende redenen niet bekend, maar er is inmiddels wel een redelijk aantal gedocumenteerde gevallen. Een vrouw die al zwanger was kreeg te horen dat Oekraïense kinderen ‘niet het recht hebben om geboren te worden’. Uiteraard in tegenstelling tot Russische baby’s.

Duidelijk is dat verkrachtingen van Oekraïense vrouwen straffeloos plaatsvinden, van hogerhand worden toegestaan, zo niet aangemoedigd

Het doet denken aan de verkrachtingen van islamitische Bosnische meisjes en vrouwen door leden van Servische milities ten tijde van de Joegoslavische burgeroorlog (1991-1995). Alleen verder onderzoek kan nader uitsluitsel verschaffen, maar duidelijk is al wel dat verkrachtingen van Oekraïense vrouwen straffeloos plaatsvinden, dat wil zeggen: van hogerhand worden toegestaan, zo niet aangemoedigd.

Voor ‘demographic engineering’ – het doelbewust veranderen van de etnische samenstelling van de bevolking binnen een bepaald gebied – zijn sterke aanwijzingen. Terwijl een groot deel van de Oekraïense inwoners onder druk van de oorlog uit oost-Oekraïne naar het westen is weggevlucht en een ander deel is ‘geëvacueerd’ naar Russisch gebied en na ‘filtratie’ vaak is doorgestuurd naar afgelegen en armere regio’s binnen de Russische Federatie, zijn vele tienduizenden Russen in de regio doelbewust ‘geïmporteerd’. Allereerst de massa’s soldaten van de bezettende strijdkrachten, maar ook plaatselijke en regionale bestuurders, ambtenaren, politiemensen, artsen en verplegend personeel, ondernemers en arbeiders, onderwijzers en leraren, tv- en radiomakers, deels aangelokt door verhoogde salarissen en verondersteld ‘nieuwe kansen’ in de bezette gebieden.

De massale uitgave van Russische paspoorten, de groteske uitslagen van de nepreferenda en de in Moskou feestelijk gevierde formele annexatie van de vier oostelijke provincies moeten onderstrepen dat deze gebieden eigenlijk al overwegend ‘Russisch’ zijn en bevolkt worden door ‘Russen’. Als voorlopig sluitstuk van dit proces van ‘etnische zuivering’ is door betrokken autoriteiten onlangs aangekondigd dat zogenaamd ‘verlaten Oekraïense bezittingen’ – denk bijvoorbeeld aan woningen en bedrijven – geconfisqueerd zullen worden door de bezettende Russische overheid en later toegekend zullen worden aan Russische staatsburgers.

Ten tijde van de Armeense genocide van 1915 en de jaren daarna werd in dit opzicht bijna letterlijk dezelfde politiek gevolgd door de toenmalige Ottomaans-Turkse staat. Maar Rusland kent ook zelf een lange en treurige geschiedenis van met geweld doorgevoerde ‘hervestiging’ van tal van etnische minderheidsgroepen binnen het rijk, waarbij ook aanzienlijke aantallen mensen zijn gedood en omgekomen.

Deportatie van kinderen

Voor de vijfde genocidale handeling – het met geweld overbrengen van kinderen van de groep naar een andere groep – is inmiddels veel bewijs. De Russische bezetters hebben waarschijnlijk duizenden Oekraïense kinderen onder dwang overgebracht naar Russisch gebied en daar via vereenvoudigde adoptieprocedures ondergebracht bij Russische gezinnen of in Russische weeshuizen geplaatst. Het doel is om van de kinderen door ‘russificatie’ loyale ‘Russen’ te maken. Enkele duizenden gevallen zijn gedocumenteerd, schattingen over het betreffende totale aantal kinderen lopen sterk uiteen. De hoogste schattingen gaan in de richting van honderdduizend of zelfs meer.

Tv-celebrity Anton Krasovski riep bij propagandazender RT op tot het verbranden en verdrinken van Oekraïense kinderen. Hij werd ontslagen, maar na berouw nam hoofdredacteur Margarita Simonjan hem direct weer in genade aan

Alle bovengenoemde facetten van het Russische optreden in Oekraïne vallen elk apart onder de internationale juridische omschrijvingen van ‘oorlogsmisdaden’ en/of ‘misdrijven tegen de mensheid’, maar samen vormen zij een plausibele grondslag voor een gefundeerde verdenking van genocide door het politieke en militaire regime van de Russische Federatie. Dat roept vragen op over de strafbaarheid van genocide en over genocidale intenties.

Strafbaarstelling en genocidale intenties

Volgens artikel 3 van de Conventie zijn strafbaar: genocide; samenspanning om genocide te plegen; direct en in het openbaar oproepen tot genocide; poging tot genocide; en medeplichtigheid aan genocide. In de aanhef van artikel 2 wordt gesteld dat de genocidale handelingen worden ‘gepleegd met de intentie om een nationale, etnische, of religieuze groep, dan wel een groep behorend tot een bepaald ras, geheel of gedeeltelijk als zodanig te vernietigen’. In hoeverre is er, naast de hierboven aangevoerde feiten, bewijs voor een dergelijke intentie aan Russische kant?

Onlangs drongen ook in media in het Westen beelden op van twee onsmakelijke Russische heren die op de staatstelevisie hun haat tegen Oekraïeners de vrije loop lieten. Oekraïense kinderen moesten ‘verdronken worden in rivieren met een sterke koude onderstroom’ of ‘opgesloten worden in hutten, die daarna in brand gestoken worden’. Volwassen Oekraïeners, aangeduid met denigrerende termen, ‘kunnen misschien wel het beste doodgeschoten worden’. Russische pro-Kremlin bloggers roepen op tot ‘tapijtbombardementen’ op Kyiv en Charkiv.

De  dictator van Tsjetsjenië, onlangs gepromoveerd tot een hoge rang in het Russische leger, geeft te kennen dat de tijd gekomen is om een nucleair wapen in te zetten in Oekraïne. Leiders van praatprogramma’s, ‘experts’ en andere gasten op de Russische tv laten geregeld horen dat Oekraïne ‘van de kaart geveegd’ moet worden, dat niemand ‘Oekraïne nodig heeft’ en dat ‘het nazi-regime’ en ‘de nazi’s’ vernietigd moeten worden door het Russische leger. Naarmate dat leger meer in het defensief gedrongen is, lijkt de toon schriller te worden. In het licht van de Genocide Conventie zijn al deze uitlatingen strafbaar: het zijn publieke oproepen tot genocide en degenen die zulke uitspraken doen laden de verdenking op zich dat ze medeplichtig zijn.

In dit kamp voor krijgsgevangenen, bij Olenivka in de Donbas, doodde een explosie 75 Oekraïense krijgsgevangenen. Alles wijst erop dat de Russen deze wraakactie zelf hebben uitgevoerd 

Nu betreft het hier overwegend privé-personen die in het openbaar aanzetten tot genocide, ernstiger is dat ook leidende politici zich schuldig maken aan dit soort beweringen die getuigen van een zeer kwaadaardige collectieve haatfantasie over Oekraïeners. De oproepen van de Russische president tot ‘de-nazificatie’ en ‘de-militarisering’ van Oekraïne en zijn gevaarlijke gekoketteer met het eventuele gebruik van atoomwapens, met nucleaire ‘ongelukken’, het opblazen van stuwdammen, ‘vuile bommen’ en het uit de ruimte schieten van satellieten, wijzen alle in de richting van genocidale intenties.

Deze oproepen en dreigementen worden in diverse varianten braaf herhaald door onder andere de ondervoorzitter van de Nationale Veiligheidsraad (voormalig president Dmitri Medvedev), de voorzitters en sommige leden van de Doema en de Federatieraad en de Russische minister van Buitenlandse Zaken. Opvallend is dat nagenoeg alle infame aantijgingen en beweringen dicht bij elkaar liggen en een patroon te zien geven van Russische grootheidswaan gecombineerd met een collectief gedeelde haat tegen Oekraïne. Deels is dat een gevolg van het feit dat Russische politici meestal slaafs de hoogste leider volgen – ‘Der Führer hat immer recht’ – maar het doet ook vermoeden dat zij allen putten uit dezelfde pseudo-intellectuele ideologische bron.

Contouren van een genocidaal plan

Begin april publiceerde het nieuwsagentschap RIA Novosti, de officiële spreekbuis van het Kremlin, onder de omineuze titel ‘Wat moet Rusland doen met Oekraïne?’ een bizar geschrift van een zekere Timofej Sergejtsjev. In een artikel van een luttele tien pagina’s wordt ‘de Russische visie’ – dat wil zeggen die van het nu heersende regime – uiteengezet en wordt een schets gegeven van een megalomaan genocidaal plan. Het doet geregeld denken aan de notulen van de beruchte Wannseeconferentie en aan Himmlers nooit gerealiseerde Generalplan Ost, dat onder meer voorzag in een opzettelijke hongerdood voor 30 miljoen mensen.

Elk genocidaal denken begint met lasterlijke verdachtmakingen en beschuldigingen tegen een bepaalde groep of categorie mensen en met integrale ontkenning van het bestaansrecht van die groep. Zij hebben schuld aan alles, worden verbeeld als doodsvijanden, en moeten ‘weg’, verdwijnen, verwijderd en verdreven worden. In ernstige gevallen resulteert dat in uiteindelijke massale vernietiging.

Deze gedachten doortrekken het genoemde geschrift. Op autoritaire en apodictische wijze – zonder enige feitelijke onderbouwing en zonder enige argumentatie – wordt beweerd dat Oekraïne al dertig jaar geregeerd en extreem gewelddadig geterroriseerd wordt door een regime van ‘nazi’s’, die genocide plegen op Russen, vijanden van Rusland zijn en een werktuig van het Westen om Rusland te vernietigen. Ook het grootste deel van de bevolking zou ‘genazificeerd’ zijn – dus meer dan 20 miljoen mensen.

In het stuk worden Oekraïeners collectief gelijkgesteld aan ‘nazi’s’, zogeheten ‘Oekronazi’s’. Die moeten om te beginnen op het slagveld vernietigd worden, ‘zoveel als mogelijk is’. Maar ze moeten ook gestraft en ‘gezuiverd’ worden door ‘de harde ontberingen van een rechtvaardige oorlog tegen het nazi-systeem’ – gedoeld wordt op de ‘speciale militaire operatie’ – en later door georganiseerde onderdrukking, ideologische repressie, ‘boetedoening’, onder meer door massale dwangarbeid, en uitgebreide harde censuur op politiek, cultureel en educatief terrein. 

De Oekraïense staat en instellingen dienen volledig ontmanteld te worden, hoge politici en militairen berecht en geëxecuteerd

Dit alles dient plaats te vinden onder absolute Russische heerschappij. De Oekraïense staat en regering, en alle Oekraïense instellingen dienen volledig ontmanteld te worden, de ‘hogere rangen’ van politici en militairen moeten berecht en geëxecuteerd worden – de auteur gewaagt hier van ‘Rusland als de bewaker van de Neurenbergse processen’ – en de massa van de bevolking moet worden onderworpen. In de vijf westelijke provincies van Oekraïne moet een sterk Russisch leger een streng militair regime handhaven. Ook de naam ‘Oekraïne’ dient te verdwijnen en vervangen te worden door ‘Klein Rusland’ en ‘Nieuw Rusland’.

Het bedrijf Sima Land in Jekaterinburg organiseert met grote regelmaat agressieve flashmobs ter ondersteuning van de oorlog. De medewerkers krijgen kaartjes voor popconcerten voor medewerking.

Het gehele proces van de-nazificatie en de-militarisering onder Russische leiding zou tenminste 25 jaar moeten duren. Tussendoor legt de auteur nog even uit dat ‘Oekronazisme’ niet hetzelfde is als ‘Hitleriaans nazisme’ en dat ‘de-nazificatie’ in deze context neerkomt op ‘de-oekraïnisering’, want het ‘Oekronazisme vormt een veel grotere bedreiging voor de wereld en Rusland dan de Hitlerversie van het Duitse nazisme’.

Er staan nog meer absurde en ongerijmde beweringen in het artikel, maar de strekking zal duidelijk zijn. Benadrukt zij nog dat het niet gaat om de waandenkbeelden van een ernstig gestoorde enkeling, maar om een officieel door het Kremlin gesanctioneerd stuk dat naar te vrezen valt de ideologische basis vormt voor het denken en handelen van het huidige Russische regime en onmiskenbaar getuigd van genocidale intenties. Niet ten onrechte heeft de deskundige historicus Timothy Snyder het stuk getypeerd als ‘Ruslands genocidehandboek’. Al bij al valt nauwelijks meer te betwijfelen dat Rusland een genocidale oorlog voert tegen Oekraïne.

'Het Oekronazisme vormt een veel grotere bedreiging voor de wereld en Rusland dan de Hitlerversie van het Duitse nazisme’

De nabije toekomst

Westerse leiders geven geregeld te kennen dat zij het Russische regime ‘verantwoordelijk zullen houden’. Hoe zij dat denken te doen wordt tot op heden niet belicht. Artikel 9 van de Genocide Conventie biedt alle betrokken staatspartijen ruime mogelijkheden geschillen en klachten voor te leggen aan het Internationale Gerechtshof van de Verenigde Naties. Tot nu toe heeft geen enkele staat van die mogelijkheid gebruik gemaakt. Daar zou wel een begin mee kunnen worden gemaakt. Denkbare andere politiek-diplomatieke maatregelen zouden kunnen zijn: het wegzenden van alle Russische diplomaten uit alle Westerse landen en het ontwikkelen van een initiatief om Rusland zijn permanente zetel, inclusief vetorecht, in de Veiligheidsraad te ontnemen.

Haatzaaier en talkhost Vladimir Solovjov hetst de Russen op tegen 'nazizwijn' Zelenski

Maar vooralsnog is het allerbelangrijkste Oekraïne geëigende militaire middelen te verschaffen om staande te blijven en de Russische bezetters verder terug te drijven: meer en betere luchtverdedigingsmiddelen, luchtdoelraketten en lange-afstandsraketten om terug te schieten naar Russische raketlanceerinrichtingen; moderne tanks, gevechtshelicopters en straaljagers. Tegen een regime dat momenteel gespeend is van elk politiek realisme, van elke politieke rationaliteit en redelijkheid, en dat almaar doorgaat met escalatie, komt het eropaan de kosten van die houding zo hoog te maken dat er wordt ingebonden. Misschien kunnen dan na het volgende voorjaar een staakt-het-vuren en vredesbesprekingen beginnen, en, wie weet, met een andere Russische regering dan de huidige.