President Vladimir Poetin heeft de justitiële autoriteiten, die verantwoordelijk zijn voor de bestrijding van corruptie, zachtjes en indirect op de vingers getikt. In zijn jaarlijkse toespraak tot het voltallige parlement uitte Poetin kritiek op hun werkwijze. ‘De strijd tegen corruptie is geen show,’ aldus de president. Volgens Poetin moeten de justitiële organen geen informatie lekken of spinnen, om zo publicitaire aandacht te krijgen. ‘Tot de uitspraak van de rechter heeft niemand het recht om verdicten over schuld en onschuld van een mens naar buiten te brengen,’ zei de president in zijn Boodschap tot de Federale Vergadering op donderdag 1 december in het Kremlin van Moskou.
De afgelopen maanden heeft de federale recherche van het Onderzoekscomité, al dan niet in samenwerking met de staatsveiligheidsdienst FSB en de Procureur Generaal, een reeks aanhoudingen ontketend. Op 14 november werd minister Aleksej Oeljoekajev van Economische Ontwikkeling gearresteerd op verdenking van corruptie. Het Onderzoekscomité maakte zijn aanhouding meteen met trots bekend en wekte de indruk dat de schuld van de bewindsman al vaststond. Oeljoekajev zou volgens de federale recherche zich 2 miljoen dollar smeergeld hebben laten betalen, in ruil voor zijn positieve advies over de aankoop van het regionale olieconcern Basjneft door het staatsbedrijf Rosneft.
Poetin bij zijn entree tot de Federale Vergadering. Foto Kremlin
De arrestatie van Oeljoekajev is de voorlopige climax in een reeks aanhoudingen. Oeljoekajev is de eerste Russische minister sinds augustus 1991 die in functie is opgepakt en pas daarna is ontslagen. Maar hij is niet de enige hoge functionaris die momenteel moet vrezen voor zijn vrijheid. In de zaak-Basjneft/Rosneft heeft de federale recherche ook nog adviseurs van de regering en zelfs de president op de korrel. In de provincie is ook een arrestatiegolf gaande.
Binnenlandse problemen
De jaarlijkse parlementaire rede stond in het teken van het binnenlandse beleid van de regering. Dit jaar heeft Rusland nog te kampen met een lichte economische krimp van 0,3 procent en een dalende inflatie van 5,8 procent. Deze recessie heeft volgens Poetin te maken met binnenlandse problemen. Ze wordt volgens de Russische regering dus niet aangewakkerd door de Amerikaanse en Europese sancties, die zijn afgekondigd na de 'hereniging' met de Krim en de separatistische rebellie in de Donbas. Deze sancties hebben intussen wel de landbouw gestimuleerd. ‘De agrarische sector voedt het land’ en heeft in 2016 ook nog eens voor 16,9 miljard dollar geëxporteerd, aldus Poetin.
Het economisch herstel moet volgens de president echter komen uit twee andere bronnen: de high-tech industrie en het militair industrieel complex. De IT-sector moet tot 2023 speciale privileges krijgen om zich verder te kunnen ontwikkelen. Het aandeel van de civiele productie in de defensie-industrie moet in 2030 zijn gestegen van 16 naar 50 procent.
Hoewel Poetin de oorzaak van de economische problemen in het binnenland zoekt, kondigde de president weinig grootscheepse hervormingen aan. Alleen op fiscaal terrein heeft de regering veranderingen in petto. Poetin trad niet in details. De hele ‘afstemming’ van het belastingsysteem is aan herziening toe, zei hij slechts.
Internationale betrekkingen
President Poetin besteedde in zijn toespraak relatief weinig aandacht aan de internationale betrekkingen. In Syrië heeft de Russische krijgsmacht getoond dat die in staat is om ook ver van zijn permanente plaats van legering effectief te opereren. Hij bracht een saluut aan alle ‘soldaten van Rusland’ die zich daarvoor inzetten.
Poetin herhaalde dat de Rusland zich meer en meer op China en andere oosterse landen in Azië zal gaan oriënteren. Dat is geen conjuncturele kijk maar een lange termijnvisie. De Europese Unie speelde in zijn jaarrede nauwelijks een rol. Poetin zei alleen te hopen op samenwerking tussen de, feitelijk door het Kremlin geleide, Euro-Aziatische Economische Unie en de Brusselse EU. Ook over de Verenigde Staten sprak de president weinig. Poetin zei wederom dat hij bereid is tot een ‘gelijkwaardige’ en op ‘wederzijds respect’ gebaseerde relatie met de nieuwe president Donald Trump.
