Teneur in Moskou: Oekraïense chaos tegenover Russische stabiliteit

De Oekraïense verkiezingen verliepen oneerlijk, de pro-Russische kandidaat Bojko is geweldig en de winnaar van de eerste ronde Zelenski is geen serieuze kandidaat. Dat is  grofweg de reactie van de Russische televisie en pro-Kremlin kranten op de uitslag in het buurland. Minister van Buitenlandse Zaken Lavrov trok de geldigheid van de verkiezingen in twijfel.

De Russische zakenkrant Vedomosti vindt de berichtgeving passen in de gebruikelijke propaganda waarin de ‘Oekraïense chaos’ tegenover de ‘Russische stabiliteit’ wordt gezet. De commentaren op de Russische tv waren denigrerend of ironisch, schreef Vedomosti;  van de verkiezingen werd gezegd dat ze een ‘farce’ waren en het falen van de staat na de Majdan-omwenteling bewezen. Behalve dat pro-Kremlin propagandisten Oekraïne aanvallen, aldus Vedomosti, brengen ze het hele principe van politieke concurrentie en verkiezingen die een alternatief bieden in diskrediet. Ze suggereren dat ‘wij’ zulke verkiezingen kunnen missen als kiespijn, schreef de krant, want dat er een onmogelijk lange lijst van kandidaten is, waaruit je maar moet zien de ‘juiste’ te kiezen met een grote kans dat er iemand zonder enige bestuurservaring president wordt.

Russische commentatoren lijken zich weinig illusies te maken over de kans dat Zelenski meer geneigd zal zijn tot een compromis met Moskou dan Porosjenko. ‘Na zes jaar bloedvergieten kan geen president van Oekraïne pro-Russisch of simpelweg vriendelijk jegens Moskou zijn. Elke president zal slecht zijn voor Rusland’, schreef de Moskovski Komsomolets.

'Pro-Russische Oekraïne onvermijdelijk'

De populaire krant Komsomolskaja Pravda liet de schrijver Zachar Prilepin aan het woord, die in 2014 in de Donbas aan de kant van de separatisten vocht. Op de vraag of de verkiezingen iets kunnen veranderen, zei hij: ‘Als we de kans hebben om de winnaars te manipuleren of zelfs te chanteren, dan is positieve verandering mogelijk. We hebben een pro-Russische Oekraïne nodig. Die zal er komen, het is een lang proces, maar het is onvermijdelijk.’

Volgens de Russische tv waren de verkiezingen oneerlijk. Op de stembureaus heerste chaos en de uitslag werd vervalst. Al op zondagavond noemde de presentator van de nieuwsrubriek Vesti Nedeli  Kiseljov de schendingen zo ernstig, dat het onbegrijpelijk zou zijn als de verkiezingen als geldig erkend zouden worden. Maandag zei het Eerste Kanaal dat er 2.000 klachten bij de politie waren gemeld, zoals het stemmen door ‘dode zielen’, het gebruiken van onzichtbare inkt en omkoping van kiezers.

De Russische tv had ook scherpe kritiek op het feit dat er in de rebellengebieden van de Donbas niet kon worden gestemd. Kiezers in die gebieden was verboden hun stem uit te brengen, zo meende de tv. Oekraïne liet kiezers in het afgescheiden gebied niet stemmen, maar als zij naar gebied in de Donbas reisden dat onder Oekraïens gezag viel, konden zij hun stem daar wel uitbrengen.  

Waarnemers van de OVSE hadden aanmerkingen op de aanloop, onder meer op de financiering van de campagnes en schendingen zoals het kopen van stemmen, maar complimenteerden Oekraïne ermee dat de verkiezingen vrij en concurrerend waren, dat de opkomst hoog was en verkiezingsdag zelf ordelijk en vreedzaam was verlopen.