Het lijkt een paradox: landen, die ooit leden onder het sovjet-juk, drijven nu af richting een autoritair ‘Russisch’ model. De verleiding is groot om de handdoek in de ring te gooien. Als Polen, Hongarije zich willen laten koeioneren en de Russen er weer invloed krijgen, wat dan nog? Maar dat is kortetermijndenken. Als het Oosten dichterbij komt, krimpt de vrije wereld.
Zit Europa klem tussen Rusland en Verenigde Staten? Is die toestand vergelijkbaar met het interbellum en/of de Koude Oorlog, zoals Raymond van den Boogaard stelt? Volgens hoogleraar internationale betrekkingen André Gerrits zijn er meer verschillen dan overeenkomsten tussen nu en toen. Europa moet niet klagen dat Rusland profiteert van de populistische crisis in het Westen, aldus Gerrits. Dat Europa in de tang zit, heeft het primair aan zichzelf te wijten.
De huidige tijd in Europa, met zijn zwakke regeringsleiders en sterk nationalisme, lijkt inderdaad enigszins op het interbellum. Daar heeft Raymond van den Boogaard volgens de in Oost-Europa en Rusland geïnteresseerde Neerlandicus Antoine Borgers gelijk in. Maar Rusland is niet de belangrijkste bron van gevaar. Moskou heeft er geen belang bij om Europa echt te bedreigen, meent Borgers.