Kiev merkt Donbas aan als door Rusland bezet gebied

Het Oekraïense parlement heeft een wet aangenomen waarin Rusland als agressor en bezetter wordt aangemerkt van de afgescheiden gebieden in Oost-Oekraïne en verantwoordelijk wordt gemaakt voor alles wat zich daar afspeelt. De wet is controversieel en leidt tot spanningen in het land en met Rusland.

Over de wet die met 280 van de 450 parlementsleden werd aangenomen is maandenlang gediscussieerd. President Porosjenko, die voorstander van de wet is, noemde de wet een stap op weg naar ‘reïntegratie van bezette Oekraïense gebieden met politieke en diplomatieke middelen’. Hij zei dat de wet een ‘signaal is voor de Donbas en Krim [dat al eerder als bezet gebied werd aangemerkt]: jullie zijn een onafscheidelijk deel van Oekraïne.’

Rusland reageerde scherp. Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken zei dat de wet de afspraken van Minsk kan begraven en gezien zou kunnen worden als een ‘voorbereiding op oorlog’.

Afspraken van Minsk

In de wetstekst zijn alle verwijzingen naar de afspraken van Minsk, die in eerste lezing erin stonden, geschrapt. In Minsk kwamen de leiders van Oekraïne, Rusland, Frankrijk en Duitsland een pakket maatregelen overeen die moeten leiden tot een regeling van het conflict over de Donbas-regio. Russische commentatoren denken dat Oekraïne de bemiddeling van Frankrijk en Duitsland als mislukt beschouwt en zijn strategie nu richt op steun van de VS. Daarbij hecht Rusland veel betekenis aan de bereidheid van Washington om wapens aan Kiev te gaan leveren.

Volgens politieke commentatoren in Kiev is de wet vooral bedoeld als een middel om de Oekraïense belangen in internationale gerechtshoven en onderhandelingen te versterken. Praktisch gezien zou de wet geen gevolgen hebben.

Critici van de wet in het Oekraïense parlement menen echter dat president Porosjenko veel te ruime bevoegdheden krijgt. Hij mag voortaan eigenmachtig, zonder toestemming van het parlement, besluiten om strijdkrachten ter verdediging van Oekraïens grondgebied in te zetten. In ‘veiligheidszones’, aan te wijzen door de chefstaf, mogen veiligheidstroepen burgers arresteren, voertuigen en huizen in beslag nemen.

Mustafa Najem, onderzoeksjournalist en een van de initiatiefnemers van Euromaidan, die tegen de wet stemde, zei dat ‘zulke bevoegdheden begrijpelijk zijn in geval van oorlog en als ze beperkt zijn tot een bepaald aantal personen. Maar deze bevoegdheden worden gegeven in heel vage omstandigheden en aan een brede laag mensen.’

Bronnen: Interfax Ukraine, Tass, Rferl.org