Poetin ontving Prigozjin na muiterij in het Kremlin

President Poetin heeft op donderdag 29 juni Jevgeni Prigozjin en de commandanten van het Wagner-huurlingenleger op het Kremlin ontvangen, vijf dagen nadat Poetin de Wagner-baas vanwege zijn muiterij een verrader had genoemd die Rusland een dolksteek in de rug toediende. De ontmoeting werd maandag 10 juni bevestigd door Kremlin-woordvoerder Peskov, nadat de Franse krant Libération erover had bericht op basis van bronnen bij westerse inlichtingendiensten.

Aan het gesprek dat bijna drie uur duurde namen 35 man deel, ‘alle groepscommendanten en de leiding van het [huurlingen] bedrijf, inclusief Prigozjin zelf’, verklaarde Peskov. Volgens Libération waren bij het gesprek ook aanwezig het hoofd van de Nationale Garde Viktor Zolotov en de baas van de buitenlandse veiligheidsdienst Sergej Narysjkin.

Poetin gaf zijn oordeel over de gevechtsacties van Wagner aan het front in Oekraïne en over de ‘gebeurtenissen van 24 juni’, vertelde Peskov. Poetin luisterde naar de uitleg van de Wagner-commandanten en bood hen mogelijkheden aan voor werk en inzet in de strijd. Op hun beurt verklaarden de Wagner-bevelhebbers hun trouw aan president en opperbevelhebber Poetin en zich bereid door te vechten ‘voor het vaderland’.

Op de dag van de ontmoeting antwoordde Peskov op vragen van journalisten dat hij niet wist waar Prigozjin zich bevond. Prigozjin kreeg van Poetin op 24 juni een vrijgeleide om naar Belarus te vertrekken, nadat hij zijn gewapende colonne op 230 km van Moskou rechtsomkeerd had laten maken. De strafzaak die tegen hem was geopend, werd ingetrokken. Prigozjin zelf is na afloop van de muiterij niet meer in beeld verschenen. De Belarussische leider Loekasjenko meldde dat Prigozjin zich in Belarus bevond en zei op 6 juli dat hij teruggekeerd was naar Rusland en in St. Petersburg was. Daarop reageerde Peskov met de verklaring dat de Russische autoriteiten ‘geen behoefte en mogelijkheden’ hadden Prigozjins bewegingen te volgen.

screen shot 07 10 23 at 04.10 pm
De staatstelevisie toont beelden van de politie-invallen bij Prigozjin. Foto van twitter

Na de muiterij werd Prigozjin op de Russische staatstelevisie voortdurend uitgemaakt voor oplichter en zijn reputatie als eerlijke leider van de beste Russische gevechtseenheid in Oekraïne afgebroken. De talkshows vonden het wel lastig om het zo geprezen heldhaftige Wagner-leger ineens af te schilderen als een groep moordenaars en drugsdealers. Beelden van politie-invallen in Prigozjins luxueuze landhuis en kantoren werden op televisie verspreid. Daarop waren valse paspoorten op zijn naam, vermommingen, wapens en bergen contant geld en goudstaven te zien. De wrede kant van van Prigozjin werd getoond door beelden van een gigantische moker in zijn huis, waarop stond ‘voor belangrijke onderhandelingen’ en een foto van afgehakte hoofden in de woestijn. Breed werd uitgemeten dat Prigozjin een veroordeelde misdadiger is, die corrupte functionarissen kritiseert, maar zelf in luxe baadt.

Het contant geld en de goudstaven zouden overigens volgens de Petersburgse uitgave Fontanka.ru weer aan Prigozjin zijn teruggegeven. Het vertegenwoordigt een waarde van meer dan 100 miljoen euro. Verschillende Russische commentatoren denken dat het geld bestemd is voor de betaling van Wagner-huurlingen of compensatie van hun familieleden en teruggegeven is om nieuwe muiterij of openbare protesten te voorkomen. Volgens zegslieden van de Financial Times heeft Prigozjin de tijd gekregen om in Rusland dingen te regelen voor zijn zakenimperium.

De Belarussische leider Loekasjenko, die tijdens de muiterij bemiddelde tussen het Kremlin en Prigozjin, zei dat Poetin in tweede instantie minder hard oordeelde over de Wagner-baas, nadat hij hem op 24 juni een verrader had genoemd. ‘Ze hadden een uitstekende relatie. Misschien zelfs meer dan vriendelijk’, zei Loekasjenko. ‘Je in het openbaar uitspreken is iets heel anders dan wat je van binnen voelt.’

Pro-Kremlin commentatoren proberen de ontmoeting van Poetin met Prigozjin te verklaren. Politicoloog Sergej Markov vindt het volkomen juist en begrijpelijk. ‘Voor Poetin is het belangrijk om de politieke redenen van de muiterij te begrijpen en die ongedaan te maken. Het is ook belangrijk om de loyaliteit te bekrachtigen van de Wagner-strijders die nu de beste soldaten ter wereld worden geacht.’ Het Telegram-kanal Readovka schrijft dat ‘de geruchten over de ontbinding van Wagner sterk overdreven waren’ en dat het huurlingenleger binnenkort weer de oorlog wordt ingestuurd om ‘de schuld voor de muiterij af te kopen met bloed’.

Bronnen: Kommersant, Telegram, FT, Twitter, Fontanka

Zie ook Who was Prigozhin counting on to back his failed mutiny? en Heeft Prigozjin nog politieke ambities?